نشانه بیان مفهوم یا شکل چیزی است که در قالب شکلی دیگر در ذهن متجلی می شود و آن را باید روی کاغذ ثبت کرد و تماما بیانگر چیزی است که عینیت پیدا کرده است
طراحی نشانه ،اصطلاحی برای هماهنگ سازی نیازهای نشانه های مسیر یابی ،آموزشی و اطلاع رسانی به کار می رود.ضمنا نشانه ها در تمام علوم مورد مطالعه قرار می گیرند .بخصوص امروزه در حوزه نقد هنری و ادبی هنرهای تجسمی و رسانه مورد توجه قرار گرفته و نقش عمده ای را ایفا می کنند.
از جمله کاربرد نشانه به صورت وسیع در گرافیک نمایان است.
انواع نشانه
1-نشانه هندسی (دایره ،مثلث ،مربع و ترکیبی)
2- نشانه بازنمایی شده (برگرفته از طبیعت)
3- نشانه های نوشتاری بر پایه زبان(حروف و خط)
نشانه های هندسی دایره
خصوصیات نشانه های هندسی دایره :متحرک ،دارای حرکت دورانی و بدون نقطه آغاز و پایان به سمت درون و مرکز متمایل است یکپارچگی دایره در تفکیک ،ترکیب ،اضافه و حذف از بین می رود و تبدیل به شکلی بغرنج ،پیچیده دارای جهت و جانبدارانه است.
خصوصیت دایره به سمت اشکال و خطوطی که با آن ترکیب یا حذف شده است متمایل می شود و تحت تاثیر عمودها ،افق ها ،مورب ها و منحنی ها قرار می گیرد.
برای طراحی نشانه و برقراری هویت و ایجاد مفهوم و قرارداد است و اشکال هندسی از جمله دایره با خطوط و اشکال دیگر ترکیب و به صورت مفهومی در نشانه ها به کار می رود.
نشانه هندسی مربع
از اشکال اصلی با چهار ضلع و زاویه یکسان (قائم)است.
خصوصیت نشانه هندسی مربع:ایستا ،دارای توازن ،چهار زاویه که به واسطه متقابل بودن موجب ایستایی و خنثی شدن جهت ها می شود.(مربع با ساختارهای معابد به خصوص معابد یونانی ،آتشکده های ساسانی و مساجد اسلامی کاملا منطبق است.)
از دیگر خصوصیات مربع خلوص ،سادگی ،یکپارچگی ،تعادل و ایستایی مربع در تفکیک ،ترکیب ،اضافه و حذف از بین می رود . خصوصیت مربع به سمت اشکال و خطوطی که با آن ترکیب و یا حذف شده است متمایل می شود و تحت تاثیر عمودها افق ها و مورب ها و منحنی ها قرار می گیرد.
نشانه هندسی مثلث
مثلث از اشکال هندسی اصلی با 3 ضلع و زاویه یکسان(متساوی الاضلاع) است و خصوصیات نشانه هندسی مثلث :ایستا،پایدار در حالت توازون بر روی قاعده،دارای 3 زاویه که موجب ایجاد جهت به سمت بیرون شده است.
مثلث مقاوم است و وزن را تحمل می کند راس مثلث انرژی را می گیرد و به درون می آورد.(در قدیم زیگورات ها را اتاق های هرمی می ساختند و معتقد بودند که انرژی را به داخل معبد می آورد و حالت تفکر را به وجود می آورد.
مثلثی که روی قاعده قرار گرفته باشد از مربع پایدارتر است ولی مثلثی که روی راس قرار گرفته باشد ناپایدارترین فرم است.
نشانه های بازنمایی شده(برگرفته از طبیعت)
اینگونه نشانه ها به نوعی بازنمایی و برگرفته از اشکال موجود در طبیعت هستند که به طور مستقیم و غیر مستقیم اشیاء،گیاهان ،موجودات و انسان هستند یا قسمت هایی از طبیعت را بازنمایی و ارائه می دهند.
این نشانه ها در مواردی در قالب و کادرهای هندسی به طور تلفیقی ارائه و ترسیم شده اند در این حالت تاثیر کادر قاب هندسی را به طور تلفیقی و همزمان ارائه داده و مفاهیم و تاثیر آن ها را به همراه دارند.
نشانه های نوشتاری برپایه زبان (حروف و خط)
این نشانه ها بر پایه نوشتار شکل گرفته اند و پایه آن ها خطوط خوشنویسی سنتی و یا برگرفته از چاپ و حروف چاپی است.
اینگونه نشانه ها محدویت جغرافیایی ،بومی،منطقه ای دارند و نسبت به دودسته قبلی محدودتر هستند.این نشانه ها به سه دسته عمده تقسیم می شوند:
1-تک حرفی(منوتایپ)
2-چندحرفی(لوگوتایپ)
3-کلمه ای (تایپوگرافی